કેનેડા પોસ્ટ સર્વિસની ડિલિવરી વાન.(ફાઈલ ફોટો) / X@canadapostcorp

કેનેડામાં ઘરે-ઘરે પત્રોની ડિલિવરીની પરંપરા હવે ઇતિહાસનો હિસ્સો બનવા જઈ રહી છે. કેનેડા પોસ્ટ દ્વારા પત્રોની સંખ્યા નોંધપાત્ર રીતે ઘટી રહી હોવા છતાં, હજુ પણ ઘણા લોકો પરંપરાગત પત્રો અને સરફેસ મેઇલના શોખીન છે, જેઓ રોજ ઘરની બહારના મેઇલબોક્સમાં પત્રો તપાસે છે. પરંતુ આ લોકો માટે હવે તેમના મેઇલબોક્સમાં કંઈ જોવા મળશે નહીં, ખાસ કરીને ગ્રામીણ અને દૂરના વિસ્તારોમાં રહેતા લોકો માટે. હાલમાં, લગભગ 40 લાખ કેનેડિયન ઘરોને ઘરે પત્રોની ડિલિવરીની સુવિધા મળે છે.

જોકે, આ સુવિધા હવે બંધ થવા જઈ રહી છે, કારણ કે કેનેડા સરકારે દેશની રાષ્ટ્રીય સંસ્થા કેનેડા પોસ્ટને બચાવવા માટે મોટા નિર્ણયો જાહેર કર્યા છે, જે કેનેડા કરતાં પણ જૂની સંસ્થા છે.

સરકારી પરિવર્તન, જાહેર કાર્યો અને પ્રાપ્તિ મંત્રી જોએલ લાઇટબાઉન્ડે નિવેદનમાં જણાવ્યું:  
“કેનેડા પોસ્ટ એ એક રાષ્ટ્રીય સંસ્થા છે, જે 150 વર્ષથી વધુ સમયથી કેનેડિયનોની સેવા કરે છે. પોસ્ટલ કામદારોએ દેશના દરેક ખૂણે આવેલા સમુદાયોને જોડ્યા છે, ખાસ કરીને ઉત્તરીય, આદિવાસી અને ગ્રામીણ વિસ્તારો માટે આ જીવનરેખા રહી છે. આજે પણ લોકો તેના પર નિર્ભર છે, અને તે એક મહત્વની જાહેર સેવા છે.

“પરંતુ હવે કેનેડા પોસ્ટ એક અસ્તિત્વના સંકટનો સામનો કરી રહી છે. 2018થી, સંસ્થાએ 5 અબજ ડોલરથી વધુનું નુકસાન નોંધાવ્યું છે. 2024માં તેને 1 અબજ ડોલરથી વધુનું નુકસાન થયું, અને 2025માં તે 1.5 અબજ ડોલરના નુકસાનના માર્ગે છે. આ વર્ષે સરકારે સંસ્થાને ચાલુ રાખવા માટે 1 અબજ ડોલરની મદદ આપી હતી. 2025ના બીજા ત્રિમાસિક ગાળામાં, કેનેડા પોસ્ટે 407 મિલિયન ડોલરનું સૌથી ખરાબ ત્રિમાસિક નુકસાન નોંધાવ્યું. આજે, સંસ્થા દરરોજ લગભગ 10 મિલિયન ડોલર ગુમાવી રહી છે.

“વીસ વર્ષ પહેલાં, કેનેડા પોસ્ટ વાર્ષિક 5.5 અબજ પત્રોની ડિલિવરી કરતી હતી. આજે, તે માત્ર 2 અબજ પત્રોની ડિલિવરી કરે છે, જ્યારે ઘરોની સંખ્યા વધી છે. આનો અર્થ એ થયો કે ઓછા પત્રો વધુ સરનામાંઓ પર પહોંચાડવામાં આવે છે, જ્યારે ખર્ચ ઊંચો રહે છે. પાર્સલનું પ્રમાણ, જે કેનેડા પોસ્ટ માટે વૃદ્ધિની તક હોવું જોઈએ, તે પણ ઘટ્યું છે. 2019માં, કેનેડા પોસ્ટ 62% પાર્સલની ડિલિવરી કરતી હતી; આજે તેનો બજાર હિસ્સો 24%થી નીચે ગયો છે, કારણ કે ખાનગી કંપનીઓએ આગળ નીકળી ગઈ છે.”

મંત્રીની આ જાહેરાત બાદ, હાઉસ ઓફ કોમન્સમાં ક્વિબેકના કેટલાક સાંસદોએ ગ્રામીણ અને દૂરના વિસ્તારો તેમજ અપંગોના પરિવારો માટે ઘરે-ઘરે ડિલિવરી ચાલુ રાખવાની માંગ ઉઠાવી. જોકે, લાઇટબાઉન્ડે ભારપૂર્વક જણાવ્યું કે સંસ્થાને બચાવવી વધુ મહત્વનું છે, જે દિવસે દિવસે નુકસાનમાં ડૂબી રહી છે.

સરકારે કેનેડા પોસ્ટને 40 લાખ વધુ સરનામાંઓ માટે ઘરે-ઘરે ડિલિવરીને બદલે સામુદાયિક મેઇલબોક્સ પર સ્થાનાંતરિત કરવાનો આદેશ આપ્યો છે. લાઇટબાઉન્ડે પ્રેસ કોન્ફરન્સમાં જણાવ્યું કે ગ્રામીણ ડિલિવરીનું પુનર્ગઠન કરવામાં આવશે અને બિન-જરૂરી મેઇલને હવાઈ માર્ગે બદલે જમીન માર્ગે મોકલવામાં આવશે. તેમણે કહ્યું કે આનાથી બિન-જરૂરી મેઇલનો ડિલિવરી સમય ત્રણ-ચાર દિવસથી વધીને સાત દિવસ સુધી થઈ શકે છે. “કેનેડા પોસ્ટ અસ્તિત્વના સંકટનો સામનો કરી રહી છે. આપણે તેનો જવાબ આપવો પડશે,” તેમણે ઉમેર્યું.

ઓટ્ટાવા સરકારે વિલિયમ કેપલાનની આગેવાની હેઠળની ઔદ્યોગિક તપાસ સમિતિની 15 મેના અહેવાલની તમામ ભલામણો અપનાવવાની યોજના બનાવી છે. 40 લાખ વધુ સરનામાંઓ માટે સામુદાયિક મેઇલબોક્સ પર સ્થાનાંતરણ, દૈનિક મેઇલ વોલ્યુમની વિવિધતાને સમાવવા માટે ડાયનેમિક રૂટ્સ વિકસાવવા અને ટપાલ ટિકિટના દરમાં વધારો કરવાની સરળ પ્રક્રિયા અમલમાં મૂકવામાં આવશે.

લાઇટબાઉન્ડે જણાવ્યું કે 1994ના મોરેટોરિયમને હટાવવામાં આવશે, જેના હેઠળ ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં આવેલા લગભગ 4,000 પોસ્ટ ઓફિસો બંધ નહીં થાય. જોકે, દૂરના અને આદિવાસી સમુદાયોને પોસ્ટ ઓફિસની સુવિધા મળતી રહેશે. વધુમાં, શનિ-રવિ અને વધારાના દિવસોની ડિલિવરી માટે પાર્ટ-ટાઇમ કામદારોની નિમણૂક કરવામાં આવશે, જેઓને ફુલ-ટાઇમ કર્મચારીઓ જેવો જ પગાર, લાભો અને પેન્શન આપવામાં આવશે. આ ફેરફારોથી દર વર્ષે લગભગ અડધો અબજ ડોલરની બચત થવાની અપેક્ષા છે.

“કેનેડા પોસ્ટ દરરોજ 10 મિલિયન ડોલર ગુમાવે અને કેનેડિયન નાગરિકો તેનું બોજ ઉઠાવે તે ચાલી શકે નહીં,” લાઇટબાઉન્ડે કહ્યું.

જોકે, કેનેડિયન યુનિયન ઓફ પોસ્ટલ વર્કર્સ (CUPW)એ કેપલાન સમિતિની ભલામણોનો સ્વીકાર કર્યો નથી અને તેના પર ગંભીર વાંધો ઉઠાવ્યો છે. યુનિયને જણાવ્યું, “અમે મોટાભાગની ભલામણો સાથે મૂળભૂત રીતે અસહમત છીએ અને તેના આધારે આપેલી કેટલીક માહિતીને પડકારીએ છીએ.” યુનિયનનું માનવું છે કે પાર્સલ સેવાનો હિસ્સો વધારવા માટે કોઈ યોજના બનાવવામાં આવી નથી.

બીજી તરફ, કેનેડા પોસ્ટે લાઇટબાઉન્ડ દ્વારા જાહેર કરાયેલા ફેરફારોને સમર્થન આપ્યું છે. પ્રેસિડેન્ટ અને સીઈઓ ડગ એટિંગરે જણાવ્યું, “આજની જાહેરાતથી અમે કેનેડિયનોની જરૂરિયાતોને વધુ સારી રીતે પૂર્ણ કરવા માટે જરૂરી ફેરફારો કરી શકીશું. અમે આ જવાબદારીને ગંભીરતાથી લઈશું અને સરકાર તેમજ અમારા કર્મચારીઓ સાથે મળીને આ ફેરફારોને ઝડપથી અને વિચારપૂર્વક અમલમાં મૂકીશું.”

“અમારો ધ્યેય એ સુનિશ્ચિત કરવાનો છે કે એક મજબૂત, સસ્તું, કેનેડિયન બનાવટનું અને કેનેડિયન સંચાલિત ડિલિવરી પ્રદાતા આજની અર્થવ્યવસ્થાની જરૂરિયાતોને પૂર્ણ કરે અને દેશભરના દરેક સમુદાયને સેવા આપે,” તેમણે ઉમેર્યું.