રશિયન રાષ્ટ્રપતિ વ્લાદિમીર પુતિન સાથે અમેરિકી રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ / REUTERS/Kevin Lamarque

યુ.એસ. પ્રમુખ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ અને રશિયન પ્રમુખ વ્લાદિમીર પુટિન વચ્ચે અલાસ્કામાં યોજાયેલી બહુપ્રતીક્ષિત શિખર બેઠકમાં યુક્રેનમાં ચાલી રહેલા રશિયાના યુદ્ધને ઉકેલવા કે થોભાવવા માટે કોઈ સમજૂતી થઈ નથી, જોકે બંને નેતાઓએ આ વાતચીતને ઉપયોગી ગણાવી હતી.

શુક્રવારે લગભગ ત્રણ કલાક ચાલેલી બેઠક બાદ મીડિયા સમક્ષ ટૂંકી હાજરીમાં, બંને નેતાઓએ જણાવ્યું કે તેઓએ અમુક મુદ્દાઓ પર પ્રગતિ કરી છે, પરંતુ વિગતો આપી નથી અને પ્રશ્નોના જવાબ આપ્યા નથી. સામાન્ય રીતે બોલકા ટ્રમ્પે પત્રકારોના પ્રશ્નોને અવગણ્યા.

"અમે થોડી પ્રગતિ કરી છે," ટ્રમ્પે "શાંતિની શોધ" લખેલા બેકડ્રોપ સામે ઊભા રહીને કહ્યું.

"જ્યાં સુધી ડીલ ન થાય ત્યાં સુધી કોઈ ડીલ નથી," તેમણે ઉમેર્યું.

આ બેઠકમાં યુક્રેન યુદ્ધમાં યુદ્ધવિરામ માટે નોંધપાત્ર પગલાં લેવાયા નથી, જે યુરોપમાં 80 વર્ષમાં સૌથી ઘાતક સંઘર્ષ છે અને ટ્રમ્પે બેઠક પહેલાં આ લક્ષ્ય નક્કી કર્યું હતું.

જોકે, યુ.એસ. પ્રમુખ સાથે સામ-સામે બેસવું એ પુટિન માટે એક વિજય હતો, કારણ કે 2022માં યુક્રેન પર રશિયાના પૂર્ણ-પાયે આક્રમણ બાદ પશ્ચિમી નેતાઓએ તેમને અલગ-થલગ કર્યા હતા.

બેઠક બાદ, ટ્રમ્પે ફોક્સ ન્યૂઝના શોન હેનિટીને જણાવ્યું કે પુટિન સાથે પ્રગતિ થઈ હોવાથી તે રશિયન તેલ ખરીદવા બદલ ચીન પર ટેરિફ લાદવાનું ટાળશે. તેમણે ભારતનો ઉલ્લેખ કર્યો નહીં, જે રશિયન ક્રૂડનું અન્ય મોટું ખરીદદાર છે અને જેના પર રશિયાથી આયાત માટે 25%ની પેનલ્ટી સહિત કુલ 50% ટેરિફ લાદવામાં આવ્યો છે.

"આજે જે થયું તેના કારણે, મને લાગે છે કે હવે મારે તેના વિશે વિચારવાની જરૂર નથી," ટ્રમ્પે ચીનના ટેરિફ વિશે કહ્યું. "બે કે ત્રણ અઠવાડિયામાં મારે એ વિશે વિચારવું પડી શકે, પરંતુ હવે નહીં."

ટ્રમ્પે મોસ્કો પર પ્રતિબંધોની ધમકી આપી હતી, પરંતુ હજુ સુધી તેમણે આગળ કાર્યવાહી કરી નથી, ભલે પુટિને આ મહિને ટ્રમ્પે નક્કી કરેલી યુદ્ધવિરામની સમયમર્યાદાને અવગણી હતી.

ફોક્સ ન્યૂઝના ઇન્ટરવ્યૂમાં, ટ્રમ્પે સૂચવ્યું કે પુટિન અને યુક્રેનના પ્રમુખ વોલોદિમીર ઝેલેન્સકી વચ્ચે બેઠક યોજાશે, જેમાં તે પણ હાજર રહી શકે છે. તેમણે આ બેઠક કોણ ગોઠવી રહ્યું છે કે ક્યારે થશે તેની વિગતો આપી નથી.

પુટિને પત્રકારો સાથે વાત કરતાં ઝેલેન્સકી સાથેની બેઠકનો ઉલ્લેખ કર્યો નહીં. તેમણે કહ્યું કે તેઓ યુક્રેન અને તેના યુરોપિયન સાથીઓ યુ.એસ.-રશિયા વાટાઘાટના પરિણામોને રચનાત્મક રીતે સ્વીકારે અને ઉભરતી પ્રગતિને "વિક્ષેપિત" ન કરે તેવી અપેક્ષા રાખે છે.

તેમણે રશિયાનું લાંબા સમયથી ચાલતું વલણ પુનરાવર્તિત કર્યું કે સંઘર્ષના "મૂળ કારણો" ને દૂર કરવા જરૂરી છે જેથી લાંબા ગાળાની શાંતિ સ્થપાય, જે યુદ્ધવિરામ માટે તેમની પ્રતિકારક વલણ દર્શાવે છે.

કીવ તરફથી શિખર બેઠક અંગે તાત્કાલિક કોઈ પ્રતિક્રિયા આવી નથી, જે યુદ્ધ શરૂ થયા બાદ યુ.એસ. પ્રમુખ સાથે પુટિનની પ્રથમ બેઠક હતી.

- / REUTERS/Kevin Lamarque

'ડીલ કરવી જ પડશે'

ટ્રમ્પે સંકેત આપ્યો કે તેમણે પુટિન સાથે યુક્રેન માટે સંભવિત જમીનની અદલાબદલી અને સુરક્ષા ગેરંટીની ચર્ચા કરી. હેનિટીને તેમણે કહ્યું, "મને લાગે છે કે આ એવા મુદ્દાઓ છે જેની અમે વાટાઘાટ કરી, અને આ એવા મુદ્દાઓ છે જેના પર અમે મોટે ભાગે સહમત થયા છીએ."

"મને લાગે છે કે અમે ડીલની ખૂબ નજીક છીએ," તેમણે ઉમેર્યું, "યુક્રેનને તેની સાથે સહમત થવું પડશે. કદાચ તેઓ ના પાડે."

હેનિટીએ ઝેલેન્સકીને શું સલાહ આપશો એવું પૂછતાં ટ્રમ્પે કહ્યું, "ડીલ કરવી જ પડશે."

"જુઓ, રશિયા એક ખૂબ મોટી શક્તિ છે, અને તેઓ નથી," ટ્રમ્પે ઉમેર્યું. વિશ્લેષકોના જણાવ્યા અનુસાર, આ યુદ્ધમાં બંને પક્ષોના દસ લાખથી વધુ લોકો માર્યા ગયા અથવા ઘાયલ થયા છે, જેમાં હજારો યુક્રેનિયન નાગરિકોનો સમાવેશ થાય છે.

ઝેલેન્સકીએ મોસ્કોને કોઈપણ ભૂમિ સત્તાવાર રીતે સોંપવાનો ઇનકાર કર્યો છે અને યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ દ્વારા સમર્થિત સુરક્ષા ગેરંટીની માંગ કરી છે. ટ્રમ્પે જણાવ્યું કે તેઓ ઝેલેન્સકી અને નાટો નેતાઓને અલાસ્કા વાટાઘાટોની માહિતી આપવા માટે ફોન કરશે.

- / REUTERS/Kevin Lamarque

ટ્રમ્પ શનિવારે વહેલી સવારે વોશિંગ્ટન પાછા ફરવાના હતા.

જ્યારે બંને નેતાઓ વાતચીત કરી રહ્યા હતા, ત્યારે યુદ્ધ ચાલુ રહ્યું, અને પૂર્વ યુક્રેનના મોટાભાગના વિસ્તારો એર રેઇડ એલર્ટ હેઠળ હતા. રશિયાના રોસ્તોવ અને બ્ર્યાન્સ્ક પ્રદેશોના ગવર્નરોએ જણાવ્યું કે તેમના કેટલાક વિસ્તારો યુક્રેનના ડ્રોન હુમલાઓ હેઠળ હતા.

રશિયાના સંરક્ષણ મંત્રાલયના હવાલાથી આરઆઈએ એજન્સીએ શનિવારે જણાવ્યું કે રશિયાના વિવિધ પ્રદેશોમાં રાત્રે 29 યુક્રેનિયન ડ્રોનોને અટકાવીને નષ્ટ કરવામાં આવ્યા, જેમાં રોસ્તોવ પ્રદેશમાં 10 ડ્રોનોનો સમાવેશ થાય છે.

યુક્રેનની એર ફોર્સે જણાવ્યું કે સુમી, ડોનેત્સ્ક, ચેર્નિહિવ અને દ્નિપ્રોપેટ્રોવ્સ્ક પ્રદેશોમાં રાત્રે રશિયા દ્વારા હુમલા કરવામાં આવ્યા હતા. યુક્રેનની હવાઈ સંરક્ષણ એકમોએ 85 ડ્રોનોમાંથી 61ને નષ્ટ કર્યા હતા.

આ શિખર બેઠકનો અપેક્ષા વિરુદ્ધ અંત થયો, જેની શરૂઆત ભવ્ય અને ઉત્સાહપૂર્ણ હતી. જ્યારે પુટિન અલાસ્કાના એર ફોર્સ બેઝ પર પહોંચ્યા, ત્યાં તેમનું રેડ કાર્પેટ પર સ્વાગત કરવામાં આવ્યું, જ્યાં ટ્રમ્પે રશિયન પ્રમુખનું હૂંફાળું સ્વાગત કર્યું અને યુ.એસ. લશ્કરી વિમાનો ઉપરથી ઉડાન ભરી રહ્યા હતા.

પુટિન પર ઇન્ટરનેશનલ ક્રિમિનલ કોર્ટ દ્વારા યુક્રેનમાંથી સેંકડો બાળકોના દેશનિકાલના યુદ્ધ અપરાધનો આરોપ છે. રશિયા આ આરોપોને નકારે છે, અને ક્રેમલિને આઈસીસીના વોરંટને રદબાતલ ગણાવ્યું છે. રશિયા અને યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ કોર્ટના સભ્ય નથી.

- / REUTERS/Kevin Lamarque

'આગલી વખતે મોસ્કોમાં'

ઝેલેન્સકી, જેમને અલાસ્કામાં આમંત્રણ આપવામાં આવ્યું ન હતું, અને તેમના યુરોપિયન સાથીઓને ભય હતો કે ટ્રમ્પ યુક્રેનને વેચી દેશે દ્વારા સંઘર્ષને અસરકારક રીતે સ્થગિત કરીને અને યુક્રેનના એક-પાંચમા ભાગ પર રશિયન નિયંત્રણને - અનૌપચારિક રીતે હોવા છતાં - માન્યતા આપી શકે છે.

શુક્રવારે વાટાઘાટો પહેલાં ટ્રમ્પે આવી ચિંતાઓને દૂર કરવાનો પ્રયાસ કર્યો હતો, જણાવ્યું હતું કે તેઓ યુક્રેનને કોઈપણ સંભવિત ભૂમિ રાજવટના નિર્ણય પર છૂટ આપશે.

બેઠકની સફળતા શું ગણાશે એવું પૂછવામાં આવતાં, તેમણે પત્રકારોને કહ્યું, "હું ઝડપથી યુદ્ધવિરામ જોવા માંગું છું ... જો આજે ન થાય તો હું ખુશ નહીં થાઉં ... હું ઈચ્છું છું કે હત્યાઓ બંધ થાય."

આ બેઠકમાં યુ.એસ. સેક્રેટરી ઓફ સ્ટેટ માર્કો રુબિયો, ટ્રમ્પના રશિયા માટેના વિશેષ દૂત સ્ટીવ વિટકોફ, રશિયન વિદેશ નીતિ સલાહકાર યુરી ઉશાકોવ અને રશિયન વિદેશ મંત્રી સેરગેઈ લાવરોવનો સમાવેશ થાય છે.

ટ્રમ્પે, જેમણે પોતાના ચૂંટણી પ્રચાર દરમિયાન કહ્યું હતું કે તેઓ 24 કલાકમાં યુક્રેન યુદ્ધનો અંત લાવશે, ગુરુવારે સ્વીકાર્યું હતું કે આ કાર્ય તેમની અપેક્ષા કરતાં વધુ મુશ્કેલ સાબિત થયું છે. તેમણે કહ્યું હતું કે જો શુક્રવારની વાતચીત સારી રહી, તો ઝેલેન્સકી સાથે ઝડપથી બીજી, ત્રણ-પક્ષીય શિખર બેઠકનું આયોજન કરવું તેમની પુટિન સાથેની મુલાકાત કરતાં વધુ મહત્વનું હશે.

ટ્રમ્પે શુક્રવારે પોતાની ટિપ્પણીઓનો અંત પુટિનને કહીને કર્યો, "હું તમારો ખૂબ આભાર માનું છું, અને અમે ટૂંક સમયમાં તમારી સાથે વાત કરીશું અને કદાચ ટૂંક સમયમાં ફરી મળીશું."

"આગલી વખતે મોસ્કોમાં," પુટિને અંગ્રેજીમાં હસતાં જવાબ આપ્યો. ટ્રમ્પે કહ્યું કે તેને આના માટે "થોડી ટીકા સહન કરવી પડશે" પરંતુ તે "કદાચ આ થતું જોઈ શકે છે."

ઝેલેન્સકીએ શુક્રવારની શિખર બેઠક પહેલાં કહ્યું હતું કે આ બેઠકે "ન્યાયી શાંતિ" માટે માર્ગ ખોલવો જોઈએ અને તેમને સામેલ કરતી ત્રણ-પક્ષીય વાતચીત થવી જોઈએ, પરંતુ ઉમેર્યું કે રશિયા યુદ્ધ ચાલુ રાખી રહ્યું છે.

"યુદ્ધનો અંત લાવવાનો સમય આવી ગયો છે, અને રશિયાએ જરૂરી પગલાં લેવા જોઈએ. અમે અમેરિકા પર આશા રાખીએ છીએ," ઝેલેન્સકીએ ટેલિગ્રામ પર લખ્યું.