યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ અને ભારત વચ્ચેના સંબંધોમાં ચાલી રહેલા તણાવની વચ્ચે, ભારતીય વિદ્યાર્થીઓ માટે અમેરિકામાં ઉચ્ચ શિક્ષણ મેળવવું હવે વધુ જટિલ બન્યું છે. આ વર્ષની શરૂઆતમાં, યુ.એસ. ડિપાર્ટમેન્ટ ઓફ સ્ટેટે એક નવી નીતિ રજૂ કરી, જે અંતર્ગત F (શૈક્ષણિક), M (વ્યાવસાયિક), અને J (એક્સચેન્જ) વિઝા અરજદારોએ તેમના છેલ્લા પાંચ વર્ષના સોશિયલ મીડિયા હેન્ડલ્સ જાહેર કરવા ફરજિયાત બનાવ્યા છે. આ નીતિથી વિદ્યાર્થીઓમાં ભારે ચિંતા ફેલાઈ છે. આ પગલું વિઝા અરજીઓની તપાસને વધુ સઘન બનાવવાના ઉદ્દેશ્યથી લેવામાં આવ્યું છે, જેમાં અરજદારોની ડિજિટલ પ્રવૃત્તિઓની ઝીણવટભરી તપાસ કરવામાં આવે છે. આ તપાસમાં રાજકીય સક્રિયતા, વૈચારિક જોખમો અને રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા સંબંધિત ચિંતાઓનું મૂલ્યાંકન કરવામાં આવે છે. આ તપાસ ફેસબુક, એક્સ (અગાઉ ટ્વિટર), લિંક્ડઇન, ઇન્સ્ટાગ્રામ અને ટિકટોક જેવા વિવિધ પ્લેટફોર્મ પર કરવામાં આવશે.
આ અભૂતપૂર્વ નીતિના પગલે, ઘણા વિદ્યાર્થીઓ હવે તેમની ઓનલાઇન પ્રવૃત્તિઓ પ્રત્યે અત્યંત સાવચેત બન્યા છે. કેટલાકે તેમના સોશિયલ મીડિયા એકાઉન્ટ્સ ડિલીટ કરી દીધા છે, જ્યારે અન્યોએ તેમના એકાઉન્ટ્સને ખાનગી કરી દીધા છે. નવી નીતિ અનુસાર, અરજદારોએ DS-160 ફોર્મમાં તેમના તમામ સોશિયલ મીડિયા યુઝરનેમ્સ જણાવવા પડશે અને તેમના એકાઉન્ટ્સની પ્રાઇવસી સેટિંગ્સને સાર્વજનિક કરવી પડશે, નહીં તો તેમની વિઝા અરજી નકારવામાં આવી શકે છે. ભારતીય અરજદારો, જેમની સંખ્યા ખૂબ મોટી છે, આ નીતિથી ખાસ કરીને પ્રભાવિત થયા છે. ઘણા વિદ્યાર્થીઓએ શૈક્ષણિક અને આર્થિક માપદંડો પૂર્ણ કરવા છતાં વિઝા નકારવાની ફરિયાદ કરી છે.
આ પરિસ્થિતિ પર નજીકથી નજર રાખી રહેલા ભારતના વિદેશ મંત્રાલયે સોશિયલ મીડિયા નિયમો અંગે ચિંતા વ્યક્ત કરી છે અને ટ્રમ્પ પ્રશાસનને વિઝા અરજીઓનું નિષ્પક્ષ અને પૂર્વગ્રહ વિનાનું મૂલ્યાંકન કરવા વિનંતી કરી છે. ટીકાકારોનું માનવું છે કે આ નીતિ અભિવ્યક્તિની સ્વતંત્રતાને ખલેલ પહોંચાડે છે અને ખાસ કરીને એવા દેશોના વિદ્યાર્થીઓને અસર કરે છે જેમનું રાજકીય વાતાવરણ યુ.એસ.ના ધોરણોથી અલગ છે.
આ મુદ્દે વિવિધ દૃષ્ટિકોણ છે:
- રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા માટે પૃષ્ઠભૂમિ તપાસ કરવી ખોટું કે અનૈતિક નથી, અને સોશિયલ મીડિયા તપાસ તેનો એક ભાગ છે. જોકે, સામાન્ય પોસ્ટને સંભવિત જોખમ તરીકે ગણીને લાખો વિદ્યાર્થીઓ અને પ્રવાસીઓને આમાં સામેલ કરવું અન્યાયી છે.
- છેલ્લા પાંચ વર્ષની સોશિયલ મીડિયા પ્રવૃત્તિ જાહેર કરવાની અને એકાઉન્ટ્સને સાર્વજનિક કરવાની માંગ એ ગોપનીયતાનું સીધું ઉલ્લંઘન છે, ખાસ કરીને જ્યારે અરજદારોને ખબર નથી કે આ ડેટાનો ઉપયોગ કેવી રીતે થશે. એ વાત પણ ધ્યાનમાં લેવી જરૂરી છે કે અલગ રાજકીય ધોરણો ધરાવતા દેશોના અરજદારો અથવા ચોક્કસ રાજકીય વિચારધારા ધરાવનારાઓને તેમના દેશમાં સામાન્ય ગણાતી અભિવ્યક્તિ માટે દંડિત કરવામાં આવી શકે છે.
- આ નીતિમાં પૂર્વગ્રહ અને વ્યક્તિલક્ષી નિર્ણયોની સંભાવના છે. વિઝા અરજીઓની તપાસ અનેક તબક્કામાં થાય છે, અને નકારવાના માપદંડ અલગ-અલગ અધિકારીઓમાં બદલાઈ શકે છે. સ્પષ્ટ માપદંડો અથવા પ્રમાણભૂત કાર્યપ્રણાલી (SOP)ના અભાવે, રાજકીય રીતે સંવેદનશીલ વિસ્તારોના વિદ્યાર્થીઓ ગેરલાભમાં રહી શકે છે.
એક મહત્વનો પ્રશ્ન એ છે કે શું આ નીતિથી મળનાર સંભવિત સુરક્ષા લાભ નિર્દોષ વ્યક્તિઓને થતા નુકસાનની સરખામણીમાં વધુ મહત્વ ધરાવે છે? આનો જવાબ હા છે! સુરક્ષાની દૃષ્ટિએ, ટ્રમ્પ પ્રશાસન કોઈ કસર બાકી નથી રાખી રહ્યું, પરંતુ આ અભિગમની અમુક આડઅસરો પણ છે. આ નીતિના પરિણામે, વિદ્યાર્થીઓ હવે સોશિયલ મીડિયા પર તેમની વાસ્તવિક ઓળખ છુપાવી શકે છે, જે ખોટા રજૂઆતની સંભાવના તરફ દોરી જાય છે. આ ઉપરાંત, ઘણા વિદ્યાર્થીઓ હવે કેનેડા, ઓસ્ટ્રેલિયા કે યુરોપ જેવા દેશોમાં શિક્ષણ માટે જવાનું પસંદ કરી શકે છે, જ્યાં ગોપનીયતાના નિયમો ઓછા કડક છે.
ADVERTISEMENT
ADVERTISEMENT
Comments
Start the conversation
Become a member of New India Abroad to start commenting.
Sign Up Now
Already have an account? Login