ADVERTISEMENT
ADVERTISEMENT
ਸਿੱਖਿਆ ਰਾਹੀਂ ਸਮਾਜਿਕ ਨਿਰਮਾਣ: ਮੈਰੀਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਸੰਜੇ ਰਾਏ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ
ਇਲਾਹਾਬਾਦ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਗ੍ਰੈਜੂਏਟ ਸੰਜੇ ਰਾਏ ਮੈਰੀਲੈਂਡ ਉੱਚ ਸਿੱਖਿਆ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦੇ ਸਕੱਤਰ ਹਨ
-
ਲਲਿਤ ਕੇ ਝਾਅ (IANS) - Thu, 13, Nov 2025
- 09:13 EST
- 35
Sanjay Rai / Lalit K Jha/ New India Abroad
ਜਦੋਂ ਸੰਜੇ ਰਾਏ 15 ਅਗਸਤ, 1987 ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਛੱਡ ਕੇ ਚਲੇ ਗਏ, ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੋਈ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸਫ਼ਰ ਇੱਕ ਕਸਬੇ ਦੇ ਇੱਕ ਛੋਟੇ ਜਿਹੇ ਕਲਾਸਰੂਮ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਵੇਗਾ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਮੈਰੀਲੈਂਡ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਸਿੱਖਿਆ ਨੀਤੀ ਦੇ ਸਿਖਰਲੇ ਅਹੁਦੇ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਜਾਵੇਗਾ। ਅੱਜ ਉਹ ਮੈਰੀਲੈਂਡ ਉੱਚ ਸਿੱਖਿਆ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦੇ ਸਕੱਤਰ ਹਨ ਅਤੇ ਰਾਜ ਭਰ ਵਿੱਚ ਉੱਚ ਸਿੱਖਿਆ ਨੂੰ "ਪਹੁੰਚਯੋਗ ਅਤੇ ਕਿਫਾਇਤੀ" ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਸੰਜੇ ਰਾਏ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੀ ਇਲਾਹਾਬਾਦ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਹਾਈ ਸਕੂਲ ਗ੍ਰੈਜੂਏਟ ਹਨ। ਉਸਨੇ ਕੈਨੇਡਾ ਤੋਂ ਮਾਸਟਰਜ਼ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਅਰਕਾਨਸਾਸ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਗਣਿਤ ਵਿੱਚ ਪੀਐਚਡੀ ਕੀਤੀ। ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ,"ਮੇਰੀ ਖੋਜ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕਰਨ ਲਈ ਡਾਕਟਰੀ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਵਿਭਿੰਨ ਸਮੀਕਰਨਾਂ ਅਤੇ ਗਣਿਤਿਕ ਮਾਡਲਿੰਗ 'ਤੇ ਸੀ।"
ਸੰਜੇ ਰਾਏ ਨੇ ਆਪਣਾ ਬਚਪਨ ਇੱਕ ਸਟੀਲ ਪਲਾਂਟ ਕਲੋਨੀ ਵਿੱਚ ਬਿਤਾਇਆ ਜਿੱਥੇ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਪਿਤਾ ਇੱਕ ਮਜ਼ਦੂਰ ਸਨ। ਇਹ ਉਹ ਥਾਂ ਸੀ ਜਿੱਥੇ ਉਸਨੇ ਸਿੱਖਿਆ ਕਿ ਸਖ਼ਤ ਮਿਹਨਤ ਅਤੇ ਸਿੱਖਿਆ ਜ਼ਿੰਦਗੀਆਂ ਨੂੰ ਬਦਲ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਮਰੀਕਾ ਪਹੁੰਚਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸਨੇ ਟੈਕਸਾਸ ਅਤੇ ਫਲੋਰੀਡਾ ਦੀਆਂ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀਆਂ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਾਇਆ ਅਤੇ 2004 ਵਿੱਚ ਮੈਰੀਲੈਂਡ ਦੇ ਮੋਂਟਗੋਮਰੀ ਕਾਲਜ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਏ।
ਇੱਥੇ ਉਸਨੇ ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ ਦੇ ਡੀਨ ਵਜੋਂ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਅਕਾਦਮਿਕ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੇ ਸੀਨੀਅਰ ਉਪ ਪ੍ਰਧਾਨ ਬਣੇ। ਉਸਨੇ ਬਾਇਓਟੈਕਨਾਲੋਜੀ, ਸਾਈਬਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਬਾਇਓਇਨਫਾਰਮੈਟਿਕਸ ਵਰਗੇ ਵਿਸ਼ਿਆਂ 'ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਕੋਰਸ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੇ, ਤਾਂ ਜੋ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਆਧੁਨਿਕ ਉਦਯੋਗਾਂ ਵਿੱਚ ਬਿਹਤਰ ਨੌਕਰੀ ਦੇ ਮੌਕੇ ਮਿਲ ਸਕਣ।
2009 ਵਿੱਚ, ਅਮਰੀਕੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਓਬਾਮਾ ਦੀ ਭਾਰਤ ਫੇਰੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸੰਜੇ ਰਾਏ ਦੀ ਸਲਾਹ ਮੰਗੀ। ਰਾਏ ਨੇ ਕਿਹਾ, "ਮੈਂ ਸੁਝਾਅ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਕਿ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਕਿਫਾਇਤੀ ਅਤੇ ਵਿਹਾਰਕ ਸਿੱਖਿਆ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਲਈ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕੀ ਸ਼ੈਲੀ ਦੇ ਕਮਿਊਨਿਟੀ ਕਾਲਜ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।" ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਯਤਨਾਂ ਨੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕਮਿਊਨਿਟੀ ਕਾਲਜਾਂ ਦੀ ਧਾਰਨਾ ਨੂੰ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਦਿਸ਼ਾ ਦਿੱਤੀ।
ਰਾਏ ਨੇ ਮੈਰੀਲੈਂਡ ਦੇ ਗਵਰਨਰ ਵੇਸ ਮੂਰ ਅਤੇ ਲੈਫਟੀਨੈਂਟ ਗਵਰਨਰ ਅਰੁਣਾ ਮਿਲਰ ਦੀ ਸਾਰਿਆਂ ਲਈ ਸਿੱਖਿਆ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਮੌਕੇ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਕੀਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, "ਸਿੱਖਿਆ ਸਾਰਿਆਂ ਲਈ ਪਹੁੰਚਯੋਗ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਅਜਿਹਾ ਗਿਆਨ ਦਿੱਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਆਤਮਨਿਰਭਰ ਬਣ ਸਕਣ।"
ਉਸਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਉੱਚ ਸਿੱਖਿਆ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਸੀ, ਪਰ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਕਮਿਊਨਿਟੀ ਕਾਲਜ ਸਾਰਿਆਂ ਲਈ ਖੁੱਲ੍ਹੇ ਹਨ। ਇੱਥੇ ਕੋਈ ਵੀ ਆਪਣੀ ਰੁਚੀ ਅਨੁਸਾਰ ਸਿੱਖਿਆ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਅੱਗੇ ਵਧ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਸੰਜੇ ਰਾਏ ਆਰਟੀਫੀਸ਼ੀਅਲ ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ (ਏਆਈ) ਨੂੰ ਭਵਿੱਖ ਲਈ ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਮੌਕੇ ਵਜੋਂ ਦੇਖਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਮੈਰੀਲੈਂਡ ਦੀਆਂ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀਆਂ ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਮੋਹਰੀ ਹਨ। ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ, "ਜੌਨਸ ਹੌਪਕਿੰਸ ਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਸਿਹਤ ਸੰਭਾਲ ਵਿੱਚ, ਯੂਐਮਬੀਸੀ ਡਿਜੀਟਲ ਸਪਲਾਈ ਚੇਨ ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਮੋਰਗਨ ਸਟੇਟ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਡਿਜੀਟਲ ਟਵਿਨਿੰਗ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।“
ਉਸਨੇ ਮਾਣ ਨਾਲ ਦੱਸਿਆ ਕਿ “ਗੂਗਲ” ਅਤੇ “ਚੈਟਜੀਪੀਟੀ” ਦੇ ਭਾਸ਼ਾ ਮਾਡਲ (BERT, ELMO) ਵੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ਼ ਮੈਰੀਲੈਂਡ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਵਿਕਸਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ। ਅੱਜ, ਲਗਭਗ 2,000 ਖੋਜਕਰਤਾ AI 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਰਾਜ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣਾ ਹੈ ਕਿ ਹਰੇਕ ਵਿਦਿਆਰਥੀ AI ਵਿੱਚ ਨਿਪੁੰਨ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਜੋ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਨੌਕਰੀਆਂ ਦੇ ਯੋਗ ਬਣ ਸਕੇ।
ਰਾਏ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮੈਰੀਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ-ਅਮਰੀਕੀ ਭਾਈਚਾਰਾ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ,“ਇੱਥੇ ਲਗਭਗ 22,000 ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਹਨ। ਜੀਵਨ ਵਿਗਿਆਨ, ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਅਤੇ ਸਿੱਖਿਆ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਮੂਲ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਯੋਗਦਾਨ ਲਗਾਤਾਰ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ।"
ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ, "ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਵਿਗਿਆਨ ਜਾਂ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ ਤੱਕ ਸੀਮਤ ਨਾ ਰੱਖੋ। ਕਲਾ, ਸੰਗੀਤ, ਫਿਲਮ ਨਿਰਮਾਣ ਅਤੇ ਜਨਤਕ ਸੇਵਾ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮੌਕੇ ਹਨ। ਸਮਾਜ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰੋ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਹੀ ਸੱਚੀ ਸਫਲਤਾ ਹੈ।"
Related
ADVERTISEMENT
ADVERTISEMENT
E Paper
Video
Comments
Start the conversation
Become a member of New India Abroad to start commenting.
Sign Up Now
Already have an account? Login