ભારતમાં દશેરા, દિવાળી અને ધનતેરસ જેવા મોટા તહેવારો અને લગ્નસિઝન નજીક આવી રહી છે, ત્યારે સોનાના ભાવે આસમાન છૂએ છે. 1 ઓક્ટોબરે સોનાની કિંમતે નવો રેકોર્ડ બનાવ્યો: 24 કેરેટના 10 ગ્રામ સોનાનો ભાવ ₹1,19,240 (અંદાજે $1,425) સુધી પહોંચ્યો. ઓછી શુદ્ધતાવાળું સોનું પણ અમેરિકાના ભાવની નજીક પહોંચી ગયું છે, જે ભારતીય બજારમાં અગાઉ ક્યારેય જોવા ન મળેલી ઘટના છે.
ચેન્નાઈ, દિલ્હી, મુંબઈ, બેંગલુરુ, હૈદરાબાદ જેવા શહેરોમાં 24 કેરેટ સોનાનો ભાવ ગ્રામ દીઠ લગભગ ₹11,900 (અંદાજે $134) આસપાસ રહ્યો છે. નિષ્ણાતોના જણાવ્યા મુજબ, આ વર્ષે સોનાની કિંમતમાં 45%નો ઉછાળો આવ્યો છે, જે 1979 પછીનો સૌથી મોટો વધારો છે.
તો શા માટે ભારત—ચીન પછી વિશ્વનું સૌથી મોટું સોનાનું બજાર—આ ઉન્માદમાં ફસાયું છે?
ભારતીય મીડિયા અમેરિકાની અસ્થિરતા તરફ ઈશારો કરે છે. વૈશ્વિક રોકાણકારો સોના તરફ વળી રહ્યા છે કારણ કે વોશિંગ્ટનમાં સરકારી બંધનો ખતરો, ફેડરલ રિઝર્વની લડાઈઓ અને વેપારી તણાવ વધી રહ્યા છે. અહેવાલો કહે છે કે આ અનિશ્ચિતતા લોકોને “વિશ્વના સૌથી જૂના સુરક્ષિત આશ્રય” તરફ દોરી રહી છે.
પરંતુ ભારતમાં સોનું માત્ર રોકાણ નથી—તે ઓળખ, વારસો અને સુરક્ષાનું પ્રતીક છે. દેશભરના પરિવારો પાસે લગભગ 25,000 ટન સોનું છે—જે અમેરિકાના ફોર્ટ નોક્સના ભંડાર કરતાં લગભગ છ ગણું વધારે છે.
જન્મ, લગ્ન, ધાર્મિક તહેવારો અને નાણાકીય કટોકટી દરમિયાન પણ સોનું ખરીદવામાં આવે છે. એક સામાન્ય ભારતીય લગ્નમાં ખર્ચનો 20–40% હિસ્સો સોનાના ઘરેણાં પર ખર્ચાય છે. દર વર્ષે 11–13 મિલિયન લગ્નો સાથે, સોનાની માંગ ક્યારેય ઓછી થતી નથી—તે ફક્ત લગ્નો વચ્ચે થોડી થંભી જાય છે.
જોકે, ભાવનાઓની પણ મર્યાદા હોય છે. એક સંપત્તિ સલાહકારે ચેતવણી આપી કે સોનું “અનિશ્ચિતતા સામે રક્ષણ છે, ઝડપી નફાની ખાતરી નથી.” નિષ્ણાતો હવે ભારતીયોને ભૌતિક સોનું ખરીદવાને બદલે ETF અથવા ડિજિટલ સોનામાં વૈવિધ્ય લાવવાની સલાહ આપે છે.
પરંતુ સાચું કહીએ તો—ભારતમાં સોનું ખરીદવામાં નથી આવતું, તે ઘરે લાવવામાં આવે છે. અને આ પરંપરા નજીકના ભવિષ્યમાં બદલાવાની નથી.
Comments
Start the conversation
Become a member of New India Abroad to start commenting.
Sign Up Now
Already have an account? Login