પ્રતીકાત્મક તસ્વીર / Pexels
દાયકાઓથી ભારતીય અમેરિકનો ‘વ્યવસ્થિત લગ્ન’ને પોતાના માતા-પિતાની પેઢી સાથે જોડતા હતા. ‘લગ્ન એક સંસ્થા છે’, ‘પરિવાર દ્વારા પસંદ કરાયેલા બે આત્માઓનું મિલન’ જેવી વિચારધારા તેમના લગ્ન વિશેના વિચારો સાથે અથડાતી હતી, જ્યાં પ્રેમ, સ્વાયત્તતા અને પસંદગી સર્વોપરી છે.
જોકે, ૨૦૨૫માં એક સૂક્ષ્મ પરિવર્તન જોવા મળી રહ્યું છે!
યુવા ભારતીય અમેરિકનોની વધતી સંખ્યા પરિવાર દ્વારા ઓળખાવવામાં આવેલા સંબંધો તરફ પાછા ફરી રહી છે, પરંતુ એક નવીન વળાંક સાથે. ના! આ તેમના માતા-પિતાએ અનુસરેલા પરંપરાગત, કડક પરિવાર-નિયંત્રિત મેચમેકિંગ નથી. આ છે વ્યવસ્થિત લગ્ન ૨.૦ — પરંપરા, ટેક્નોલોજી અને સશક્તિકરણનું રસપ્રદ સંયોજન.
શું બદલાયું છે?
દરેક ડેટિંગ એપ પર કેટલાક રાઈટ સ્વાઈપ કર્યા પછી, સાન ફ્રાન્સિસ્કોમાં રહેતા ૩૫ વર્ષીય નાણાકીય વિશ્લેષક સ્વર્ણા સિંહને ડેટિંગ એપનો થાક વાસ્તવિક લાગ્યો. વળી, મેચ્સ શરૂઆતમાં તો સારા લાગતા હતા, પરંતુ કેટલીક મુલાકાતો પછી રસ ધીમે ધીમે ઘટી જતો હતો. “હું થાકી ગઈ હતી. તે બીજી નોકરી જેવું લાગવા માંડ્યું,” તે કહે છે. પછી તેમની માતાએ એક મિત્રના પુત્રનો પરિચય કરાવ્યો, જે સમાન મૂલ્યો અને વિશ્વાસ પ્રણાલી ધરાવતો હતો. “તેને ટેકોસ પણ ગમતા હતા, મેં વિચાર્યું, ‘શા માટે નહીં?’”
આ પરિચય આખરે લાંબા અંતરની મિત્રતામાં ફેરવાયો, જે સમય જતાં વધુ ઊંડા સંબંધમાં ખીલ્યો. “આખરે કંઈક સાચું લાગ્યું,” સ્વર્ણા કહે છે. તેમના જેવા અનેક લોકો માટે પરિવાર દ્વારા ઓળખાવવામાં આવેલા સંબંધોનો અર્થ પરિવાર દ્વારા નક્કી કરાયેલા સંબંધો નથી. તે એક સંસ્કૃતિસભર, આરામદાયક પરિચય છે — અને અંતિમ નિર્ણય વ્યક્તિના હાથમાં જ રહે છે.
વ્યવસ્થિત લગ્નોનું પુનરાગમન શા માટે?
મનોવૈજ્ઞાનિકો અને લગ્ન નિષ્ણાતો અનુસાર, વિદેશમાં વસતા ભારતીયો માટે આ ‘પરત ફરવું’ યોગ્ય લાગે છે તેનાં કેટલાંક કારણો –
ડેટિંગ એપનો થાક
ડેટિંગ એપ્સ વ્યસનકારક હોઈ શકે છે. વ્યક્તિ સતત શોધતી, સ્વાઈપ કરતી રહે છે; નિર્ણયની મૂંઝવણ ક્યારેય અંત આવતી નથી. મનોવૈજ્ઞાનિક ડૉ. નેહા પટેલ કહે છે, “એલ્ગોરિધમ્સ સુસંગતતાનું વચન આપે છે પરંતુ રસાયણ ભાગ્યે જ આપે છે. અને આ ભાવનાત્મક રીતે થકવી નાખે છે.” પરંતુ પરિવારના પરિચયમાં વિશ્વાસ, વિશ્વસનીયતા અને સુરક્ષાની ભાવના હોય છે. તે કામ ન પણ બને, પરંતુ ઓછામાં ઓછું શરૂઆત માટે કંઈક સામ્ય હોય છે.
સાંસ્કૃતિક સાતત્ય
ઘણા ત્રીજી પેઢીના ભારતીય અમેરિકનો માટે સાંસ્કૃતિક સંરેખણ વૈશ્વિક થતી દુનિયામાં પોતાના મૂળ સાથે જોડાયેલા રહેવાનો માર્ગ છે. તેઓ દરેક વિધિ કે રિવાજનું પાલન ન કરે, પરંતુ ખોરાક, તહેવારો કે પરિવારને લગતા સમાન મૂલ્યો હજુ પણ ‘સુસંગતતા’નો અર્થ નક્કી કરે છે. ઝડપી રસાયણ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરતી ડેટિંગ એપ્સ, જે પછીથી અદૃશ્ય થઈ જાય છે, તેની સામે સાંસ્કૃતિક કે સમુદાયના વર્તુળોમાં પરિચય ઊંડાણ, પરિચિતતા — સમાન વિશ્વાસ પ્રણાલીની ઓળખ લાવે છે જે ટેક્નોલોજી એકલી પૂરી પાડી શકતી નથી.
પરંપરાનું પુનઃબ્રાન્ડિંગ
લોકપ્રિય કાર્યક્રમો જેમ કે ‘ઈન્ડિયન મેચમેકિંગ’ અને દક્ષિણ એશિયન સર્જકોની ઓનલાઈન ડેટિંગ સંસ્કૃતિ વિશેની ખુલ્લી ચર્ચાઓને કારણે, વારસા આધારિત જોડાણો વિશે વાત કરવી હવે અજીબ નથી.
આધુનિક સ્પર્શ
આજના વ્યવસ્થિત લગ્નોનું સ્વરૂપ અને અનુભવ જૂની પેઢીએ અનુભવેલા કરતાં સંપૂર્ણપણે અલગ છે. ડ્રોઈંગરૂમમાં મુલાકાતો હોય છે, પરંતુ ઝૂમ પરિચય પણ થાય છે. કુંડળી વૈકલ્પિક છે. લિંક્ડઈન પ્રોફાઈલ આવશ્યક છે. સંભવિત યુગલો મહિનાઓ સુધી વાતચીત કરે છે, પ્રવાસ કરે છે અને લક્ષ્યો, નાણાં તેમજ વ્યક્તિગત વિકાસ વિશે ચર્ચા કરે છે તે પહેલાં પરિવાર લગ્ન વિશે વાત કરે. આ પ્રક્રિયા પસંદગીને ભાર આપે છે, આજ્ઞાપાલનને નહીં. માતા-પિતા પણ સમય સાથે બદલાયા છે. તેઓ પરિચય કરાવે છે, પરંતુ દબાણ નથી કરતા. આથી, તે પેઢીઓ વચ્ચેનો આદરપૂર્ણ સહયોગ છે — જે પરંપરા અને વ્યક્તિગત સ્વતંત્રતા વચ્ચે સંતુલન સાધે છે.
વ્યવસ્થિત લગ્ન ૨.૦ પાછળનું પગલું નથી — તે સાંસ્કૃતિક પુનઃઆવિષ્કાર છે. બે દુનિયા વચ્ચે નેવિગેટ કરતી પેઢી માટે, પરિવાર દ્વારા ઓળખાવવામાં આવેલા સંબંધો આધુનિક ડેટિંગમાં દુર્લભ કંઈક આપે છે: સ્પષ્ટતા, સમુદાય અને જોડાણ. અંતે, પ્રેમ હજુ પણ અણધાર્યો છે, પરંતુ વિદેશી ભારતીયોના નવા યુગના મેચમેકિંગ દૃશ્યમાં એક વાત નિશ્ચિત છે — હૃદયનું એલ્ગોરિધમ ફરી માનવીય સ્પર્શ મેળવી ચૂક્યું છે.
ADVERTISEMENT
ADVERTISEMENT
Comments
Start the conversation
Become a member of New India Abroad to start commenting.
Sign Up Now
Already have an account? Login