ભારતીય મૂળના વિદ્વાન અને યેલ સ્કૂલ ઓફ ધ એન્વાયર્નમેન્ટ (YSE) ખાતે ઊર્જા પ્રણાલીના પ્રોફેસર નરસિંહ રાવે જણાવ્યું છે કે સરળ શહેરી ડિઝાઇનના પગલાં વધતા તાપમાનથી થતા જોખમોને નોંધપાત્ર રીતે ઘટાડી શકે છે, ખાસ કરીને ગ્લોબલ સાઉથમાં.
તેમણે યેલને જણાવ્યું કે તેમના સંશોધન દર્શાવે છે કે, “સૂર્યપ્રકાશને પરાવર્તિત કરવા માટે સફેદ રંગની ઠંડી છતો લગાવવાથી, અનૌપચારિક વસાહતોમાં ગરમીના તણાવની ઘટનાઓને 91 ટકા સુધી ઘટાડી શકાય છે, તેમજ દક્ષિણપૂર્વ એશિયા અને સબ-સહારન આફ્રિકામાં ઊર્જાની માંગને ઘટાડી શકાય છે.”
રાવે જણાવ્યું કે આ ઓછા ખર્ચે અપનાવી શકાય તેવો વિકલ્પ લગભગ ચાર અબજ લોકોને તાત્કાલિક રાહત પૂરી પાડી શકે છે. ઘણા લોકો માટે એર કન્ડિશનિંગ પરવડે તેમ નથી અને સબ-સહારન આફ્રિકાની અડધી વસતીને વીજળી ઉપલબ્ધ નથી, તેથી તેમણે સુલભ ઉકેલોને પ્રાથમિકતા આપવાની જરૂરિયાત પર ભાર મૂક્યો. તેમણે કહ્યું, “આપણે સર્જનાત્મક રીતે વિચારવાની જરૂર છે.”
શહેરી વિસ્તારો આબોહવા પડકારના કેન્દ્રમાં છે. YSE અનુસાર, શહેરો હાલમાં વૈશ્વિક ગ્રીનહાઉસ ગેસ ઉત્સર્જનના 75 ટકા માટે જવાબદાર છે, અને 2050 સુધીમાં તેમની વસતીમાં 2.5 અબજનો વધારો થવાની ધારણા છે. રાવ, જેમણે યુએન ઇન્ટરગવર્નમેન્ટલ પેનલ ઓન ક્લાઇમેટ ચેન્જના છઠ્ઠા આકારણી અહેવાલના ઊર્જા માંગના પ્રકરણમાં યોગદાન આપ્યું હતું, તે યેલના ઘણા ફેકલ્ટી સભ્યોમાંના એક છે જેઓ શહેરોને વધુ સ્થિતિસ્થાપક બનાવવાની રણનીતિઓ પર કામ કરી રહ્યા છે.
તેમના સંશોધનમાં, રાવે શોધ્યું કે ઇમારતોના બાહ્ય આવરણોમાં ફેરફાર – એટલે કે આંતરિક અને બાહ્ય જગ્યાઓ વચ્ચેના ભૌતિક અવરોધો – અને પરાવર્તક સફેદ છતોનો ઉપયોગ કરવાથી, ગ્લોબલ સાઉથમાં ઘરની અંદરનું તાપમાન ઘટાડી શકાય છે અને ગરમીના તણાવના સંપર્કને 98 ટકા સુધી ઘટાડી શકાય છે. તેમણે જણાવ્યું, “આ તમામ નિષ્ક્રિય શહેરી ડિઝાઇનના સ્વરૂપો એર કન્ડિશનિંગની જરૂરિયાતને દૂર કરી શકે છે અને શહેરોને એવી રીતે વિકસાવવા દે છે જે લોકોની સુખાકારીને વધારે.”
યેલના ફ્રેડરિક સી. હિક્સન પ્રોફેસર ઓફ જિયોગ્રાફી એન્ડ અર્બનાઇઝેશન સાયન્સ કેરેન સેટોએ જણાવ્યું કે શહેરો ટકાઉ ભવિષ્યને આકાર આપવામાં નિર્ણાયક ભૂમિકા ભજવી શકે છે. તેમણે કહ્યું, “મારો એક મુખ્ય ઉદ્દેશ નીતિ નિર્માતાઓ અને અન્ય નેતાઓને એ સમજાવવાનો છે કે શહેરો કેવી રીતે ટકાઉપણું માટે આબોહવા ઉકેલોનું ઉત્પ્રેરક બની શકે છે – તેઓ કેવી રીતે ઓછા કાર્બનવાળા, રહેવાલાયક અને ગતિશીલ સમુદાયો બનાવી શકે છે અને ગ્રીનહાઉસ ગેસ ઉત્સર્જન ઘટાડવાના આપણા પ્રયાસોમાં મહત્વની ભૂમિકા ભજવી શકે છે.”
તેમની સંશોધન ટીમે શોધ્યું કે ગ્લોબલ સાઉથમાં શહેરી વિકાસ ઊંચો થવાને બદલે બહારની તરફ ફેલાય છે, જે કાર્બનની તીવ્રતા વધારે છે. તેનાથી વિપરીત, નોકરીઓ અને સુવિધાઓની નજીક ઊંચી રહેણાંક ઘનતા ઉત્સર્જન ઘટાડે છે અને રહેવાની યોગ્યતામાં સુધારો કરે છે. સેટો અને તેમના સાથીઓએ “15-મિનિટ શહેર” જેવા મોડેલોનો અભ્યાસ કર્યો છે, જ્યાં કાર્યસ્થળો, શાળાઓ, ઉદ્યાનો અને દુકાનો ટૂંકા ચાલવાના અથવા સાયકલના અંતરમાં હોય.
યુ.એસ.માં આવા મોડેલોને અપનાવવું ઝોનિંગ અને કાર-કેન્દ્રિત ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરને કારણે મુશ્કેલ છે, પરંતુ યેલના સંશોધકો દલીલ કરે છે કે શહેરો બિલ્ડિંગ કોડ્સને મજબૂત કરીને, ચાલવાની યોગ્યતા વધારીને અને લીલી જગ્યાઓ બનાવીને ટકાઉપણું સુધારી શકે છે.
YSEનું સંશોધન શહેરી લીલા આવરણ, જેમ કે વૃક્ષોનું વાવેતર, “હીટ આઇલેન્ડ ઇફેક્ટ” ઘટાડી શકે છે જે ઓછી આવકવાળા વિસ્તારોમાં આરોગ્ય જોખમોને વધારે છે. કનેક્ટિકટમાં અભ્યાસોએ દર્શાવ્યું કે ઓછી સેવાઓવાળા સમુદાયોમાં દાયકાઓથી ગરમીનો સંપર્ક વધુ છે, જે મર્યાદિત વૃક્ષોના આવરણથી વધુ ગંભીર બન્યો છે.
રાવ અને તેમના સાથીઓ ભારપૂર્વક જણાવે છે કે આગળનો માર્ગ વિસ્તૃત, વિજ્ઞાન-આધારિત શહેરી આયોજન પર નિર્ભર રહેશે. સેટોએ જણાવ્યું, “વિશ્વના નેતાઓ અને નીતિ નિર્માતાઓ પાસે એવી માહિતી હોવી જોઈએ જે માનવતાના શહેરી ભવિષ્યને પ્રતિબિંબિત કરે અને તેનો પ્રતિસાદ આપે.”
Comments
Start the conversation
Become a member of New India Abroad to start commenting.
Sign Up Now
Already have an account? Login